DOLMABAHÇE SARAYI

Yapımı 1842’de Abdülmecid’in kararıyla başlayan Beşiktaş ile Kabataş arasındaki saray.

Sarayın bulunduğu kısmı evvelce körfez olup sefere çıkmadan önce kaptan paşalar burada demirlerler ve ayrılık yemeğini burada verirlerdi. Koy’un gerisinde ise II. Bayezid zamanında padişahlara geçen Çağala Paşa Yalısı ile II. Selim (1566-1574) devrinde yapılan bir kasır (şimdiki Bayıldım Köşkü) vardı.

I. Ahmed (1603-1617) zamanında, bu körfezin gerisinde şimdiki İnönü Stadyumu yerindeki tepenin toprakları 1614’den itibaren taşıttırılarak denizin doldurulmasına başlanmış ve bu iş ancak II. Osman (1618-1622) zamanında bitirilmiştir.

Bir süre Miri Bahçe (padişah mesiresi) olarak kullanılmıştır. Dolmabahçe adı buradan gelir. İşte Dolmabahçe’deki kasır ve sarayların yapımı bundan sonradır. Önce Çinili Köşk denen bir kasır, XVIII. yüzyıl ortasında da Beşiktaş Sarayı denen büyük ve ahşap bir saray yaptırıldı. En parlak devrini III. Selim (1789-1807) devrinde yaşayan bu sarayda Sultan Abdülmecid tarafından yıktırılarak, Hacı Emin Paşa başkanlığında mimari bir topluluk tarafından hazırlanan plana göre 1842 tarihinde Dolmabahçe Sarayı’nın yapımına başlandı.

Yapı mimarı Serkis Karabet Balyan Kalfa idi. 1852 yılında yapımı tamamlanmıştır.

Sarayın dış duvarları küfeki taşı ile yapılmıştır. Çatısı kurşunla kaplıdır. Oda ve hamamlarında kullanılan çeşitli renklerdeki somaki mermerleri ise, Marmara Adası’ndan getirtilmiştir. Sarayın dış kısmı işlenmiş dal ve çiçeklerle süslü olup sade ise de, özellikle içi çok süslüdür. Bu iç süslemeleri İtalyan ve Fransız ressamları tarafından yapılmıştır. Dekorasyon ise yine bir Fransız olan M.Sechan’ın elinden çıkmıştır. Bu bakımdan özellikle içerisi bir Fransız sarayını, mesela Versaile’ı hatırlatmaktadır. Bu özellikleri ile Osmanlı mimarisinde Batı etkisinin önemli örneğini oluşturur.

Dolmabahçe Sarayı’nın kapladığı saha yaklaşık 200.000 m2’dir. Bodrum, zemin ve l.kat olmak üzere üç katlıdır.

Sarayın 285 odası, 18’i büyük olmak üzere 43 salonu, 6 hamamı ve 9 banyosu vardır.

Dolmabahçe Sarayı’nda yaşayan padişahlar:

1-Abdülmecid, 1855’den 1861 yılına kadar

2-Abdülaziz, 1861’den 30.5.1876 tarihine kadar

3-V. Murad 30.5.1876’dan 31.8.1876’ya kadar

4-II. Abdülhamid, 31.8.1876 tarihinden itibaren 236 gün

5-V.Mehmed Reşad 27.4.1909’dan 3.7.1918’e kadar

6-VI. Mehmed (Vahdeddin), kısa bir süre ikamet etmiştir.