SANCAK OLAYI

IV. Mehmed’in hal’i ve II. Süleyman’ın tahta çıkmasıyla İstanbul’da karışıklıklar baş göstermiş ve asker cülus bahşişi istemiştir. Ancak hazinede para kalmaması yüzünden cülus bahşişini ödemeye imkan yoktu. Cülus bahşişine karşılık olmak üzere askerlerin maaşlarına zam yapılmak istendi. Sipahiler bunu kabul edip zamlı maaşlarını almaya başladılar. Ancak bazı yeniçeriler bunu kabul etmediler ve cülus bahşişi almakta direndiler. 4 Aralık 1687’de bütün ocaklılar bir araya gelerek bahşişlerini istediler. Bunun üzerine ocakların bahşişleri dağıtıldı. Yeniçeri Ağası Harputlu Ali Ağa padişahtan aldığı hatt-ı hümayunla ocak zorbalarını temizlemeye başladı. Bunun üzerine yeni bir ayaklanma daha çıktı ve Köprülü Fazıl Mustafa Paşa sürgün edildi, Ali Ağa da zorbalara bir fenalık yapmayacağına dair söz vermesi üzerine yine ağalıkta bırakıldı. Daha sonra çıkan olaylarla da sadrazam Siyavuş Paşa azledildi. Siyavuş Paşa daha sonra zorbalar tarafından öldürülmüştür. Ayaklananların başı olan Hacı Ali kendisini Yeniçeri Ağası tayin etmiştir. İsyancılar bu sefer de esnafa saldırmaya, dükkanları yağmalamaya başladılar. Bu sırada esnafın biri bir sırığın ucuna beyaz mendil bağlayarak "Ümmet-i Muhammed’den olan sancak dibine gelsin" diye bağırdı ve halk Sancak-ı Şerif’in çıktığını zannederek, dükkanlarını kapadı ve ayaklananlarla mücadeleye başladı. 5-6 bin kişiyi bulan bu topluluk saraya gelerek isyancı zannettikleri Kapıcılar kethüdasını öldürdüler ve padişahtan Sancak-ı Şerif’in çıkarılmasını istediler. Padişah bunu kabul ederek, Sancak-ı Şerif’i sarayın orta kapısı önüne çıkarttı. Halkla beraber ayaklananlar da sancağın altına davet edildi. Halk ve ayaklananların büyük bir kısmı sancağın altında toplandı. Padişah zorbaların bertaraf edildiğini bildirince sancağın altındaki halk dağıldı. İsyancı başı Hacı Ali, Bosna valiliğine tayin edildiyse de bu görevi kabul etmedi. Bir müddet sonra da öldürüldü. Ayaklananların elebaşılarından Deli Piri, Tekeli Ahmed de öldürüldü. Daha sonra olayın ikinci ve üçüncü derecedeki elebaşıları temizlendi.

IV. Mehmed’in hal’iyle İstanbul’a gelen Kapıkulu ocaklarının ayaklanmaları dört ay sürmüş ve Sancak Olayı ile sonuçlanmıştır (1687 Kasım-1688 Mart).