YUSUF KAMİL PAŞA (1808-1876)

Osmanlı sadrazamı.

Akkoyunlu ailesine mensuptur. Öğrenimini İstanbul’da tamamlamış, Divan-ı Hümayun kalemine girerek burada 4 yıl çalışmıştır. Daha sonra Mısır’a giden (1833) Kamil’i yanına özel sekreter olarak alan Mehmed Ali Paşa sonradan onu kızı Zeynep Hanım’la evlendirmiştir.

Yusuf Kamil, Mirliva rütbesiyle yeniden İstanbul’a dönünce Meclis-i Vala üyeliğine getirildi. Bir müddet de Maarif Meclisi üyeliği yaptıktan sonra ticaret nazırlığına getirildi. Daha sonra görevden alınan Yusuf Kamil Paşa 1854’de yeniden ticaret nazırlığına atandı. Bu arada Tanzimat Meclisi başkanlığını da üstlendi. Süveyş Kanalı’nı açma imtiyazının Fransızlara verilmemesi için Mustafa Reşid Paşa ile gizli işbirliği de yaptı. Meselenin Fransa’ya duyurulması üzerine İstanbul’dan ayrılarak yeniden Mısır’a gitti. Fakat Abdülaziz tahta çıkınca tekrar İstanbul’a geldi. 1863’de Fuad Paşa’dan boşalan sadrazamlık koltuğu Yusuf Kamil Paşa’ya verildi. Meclis-i Vala üyesi ve Şura-yı devlet başkanı oldu (1869). Bir müddet sonra da Ahkam-ı Adliye nazırlığına getirildi. 1875’te hastalığı sebebiyle görevinden ayrıldı.

Yusuf Kamil Paşa’dan birçok hayır kurumları kalmıştır. Bunlardan en ünlüsü Üsküdar’daki Zeynep Kamil Hastanesi’dir.

Şiir ve nesir eserleri de bulunan Yusuf Kamil Paşa, edebiyat tarihimize de girmiştir. Bilhassa Fenalon’dan çevirdiği Tercüme-i Telemak’ı (1859) meşhurdur.