HZ.İLYAS (A.S)

Kuran-ı Kerim’de ismi geçen peygamberlerden biri.

Hz. Musa’dan sonra gelen nesebi Hz. Harun’a dayandığı rivayet edilen bir İsrailoğulları peygamberi.

Hz. Musa’dan sonra İsrailoğullarının çeşitli boyları, Şam civarına yerleşmiştir. Şam bölgesindeki "Bek" şehrine yerleşen ve zamanla Allah’a isyan ederek haddi aşan bir Beni İsrail kabilesine Hz. İlyas’ın gönderildiği rivayet edilmektedir. Hz. İlyas Kuran-ı Kerim’de iki değişik surede anılmıştır. Bir yerde diğer peygamberler ile birlikte ismi geçmiştir: "(İbrahim’e) Zekeriya, Yahya, İsa ve İlyas’ı da bağışladık. Hepsi salihlerdendi" (Enbiya, 21/85). Diğer surede ise Hz. İlyas’ın kıssası özetle anlatılmıştır. Hz.Musa ve Hz. Harun’dan bahsedilmiş, onların Allah’ın salih kulları olduğu anlatıldıktan sonra Hz. İlyas’ın kıssasına geçilmiştir: "Muhakkak İlyas da peygamberlerdendi" (Saffat, 37/123). Bu ayet-i kerime Hz. İlyas’ın etrafında Yahudiler ve Hıristiyanlar tarafından oluşturulmuş olan efsanevi kimliği aralamakta, onun Allah’ın diğer peygamberleri gibi bir peygamber olduğunu anlatmaktadır. Buharî, Kitâbu’l-Enbiyâ bölümünde Hz. İlyas için bir bab açmış ve onun kıssasını anlatan Saffat suresindeki ayetleri bu babda zikretmiştir. İbni Mesud ve İbni Abbas’ın rivayetine göre Hz. İlyas ile Hz. İdris aynı şahıstır. Hz.İdris de Hz.Nuh’un babasının dedesidir.

Hz. İlyas peygamber olarak gönderildiği insanları dine davet etmiştir: "(Hz. İlyas) milletine: "Allah’a karşı gelmekten sakınmaz mısınız? Yaratanların en iyisi olan, sizin de Rabbiniz önceki babalarınızın da Rabbi bulunan Allah’ı bırakıp da Ba’l putuna mı taparsınız?" demişti (Saffat, 37/124-126).

Ayet-i Kerime’de geçen "Ba’l" o kavmin tapındığı putun ismidir. Oturduğu şehirlerinin ismi "Bek" olan bu halkın, tapındıkları puttan dolayı şehirlerinin isminin "Ba’lebek" olduğu rivayet edilmektedir.

İnsanları Allah’a imana çağıran Hz. İlyas, kavminin Ba’l putuna tapmamasını emretmiştir. O bölgenin kralı önce iman etmesine rağmen daha sonra irtidat ederek Hz. İlyas’ı öldürmeye kalkmıştır. Hz. İlyas yedi sene kadar dağlarda bayırlarda dolaşmış, insanları Tevrat’ın emirlerine davet etmiş, iman etmemeleri üzerine, o beldeye üç yıl hiç yağmur düşmemiştir. Daha sonra Hz. İlyas’ın duasıyla yağmur yağmasına rağmen yine İlyas’a iman etmemişlerdir. Kendisinden sonraki Beni İsrail peygamberlerinden Kuran’da ismi zikredilen Elyasa’yı, Hz. İlyas yetiştirmiştir. Rivayete göre kavminin imansızlığına kızan Hz. İlyas, Allah Teala’dan kendisini gökyüzüne kaldırması için dua etmiş, bunun üzerine belirlenen bir yerde yanında Elyasa da varken gökten gelen ateş gibi bir ata binip havalanmış, nübüvvet simgesi olarak da aşağıda kalan Elyasa hırkasını atmış ve semaya refedilmiştir.

Ancak şurası unutulmamalıdır ki bu rivayetler İsrailoğullarının Tevrat kökenli rivayetleridir. İsin doğrusunu en iyi Allah bilir. Hz. İlyas’ın, Hz. Hızır ile yılda bir kez buluştuğuna inanılır, halk arasında bu buluşma Hızır İlyas (Hdrellez) şeklinde simgelenmiştir.

Kaynak: www.gezgin. net