Ans/F/ FAZIL MUSTAFA PAŞA

FAZIL MUSTAFA PAŞA (KÖPRÜLÜZADE) (1638-1691)

Osmanlı devlet adamı. Sadrazam.

Köprülü Mehmed Paşa’nın oğlu, Fazıl Ahmed Paşa’nın küçük kardeşi.

1638 yılında, Vezirköprü’de doğdu. Dört yaşında ağabeyi Fazıl Ahmed Paşa’yla birlikte İstanbul’a geldi (1642). Medresenin bütün kademelerini tamamlayarak, ilmiyeden yetişti. Eniştesi Merzifonlu Kara Mustafa Paşa zamanında yedinci vezir oldu (1680). 1681 yılında altıncı vezir, 1683’te Edirne Sadaret kaymakamı, sonra Silistre Beylerbeyi ve serdarı oldu. 1684 Mart’ında Kubbe Veziri olarak İstanbul’a geldi. Aynı yıl Edirne’ye üçüncü vezir olarak gönderildi. 1685 tarihinde de bu görevinden istifa etti. Birkaç ay sonra Sakız muhafızı, 1686 Şubat’ında Çanakkale Boğazı Muhafızı oldu. 2 Ekim 1687’de eniştesi Siyavuş Paşa sadrazam olunca onu ikinci vezir olarak İstanbul’a getirdi. IV. Mehmed, cepheye giden sadrazam eniştesinin yerine kendisini sadaret kaymakamlığına getirdi. 8 Kasım 1687 sabahı bütün ulemayı ve ileri gelenleri Ayasofya Camii’nde topladı. Hayatını kurtarmak için IV. Mehmed’in tahttan indirilmesi kararı alındı.

10 Şubat 1688’de padişah hal’etmiş vezir sıfatıyla İstanbul’dan uzaklaştırılıp, sırasıyla Girit’te Hanya, Kandiye, Sakız muhafızı oldu. İstanbul’dan uzaklaştırılmakla yeni padişah II.Süleyman, Fazıl Mustafa Paşa’nın da hayatını kurtarmıştı. 1689 yılında sadaret makamına getirildi. Bu durum Viyana imparatorunun şu sözleriyle değerlendiriliyordu: "Tanrı soyunu kurutsun şu Köprülülerin, başımıza yine yeni bir Köprülü çıktı."

Sadareti bir yıl, dokuz ay, yirmi beş gün süren Fazıl Mustafa Paşa, 19 Ağustos 1691 günü, Salankamen Meydan Savaşı’nda öldürüldü. Divan Yolu’ndaki babasının ve ağabeyinin mezarının yanına gömüldü.