MEŞALE SAVAŞI (1583)

Osmanlı Devleti ile Safeviler arasında yapılan savaş.

Osmanlılarla Safeviler arasında 1555 Amasya Antlaşması devam ederken Şah Tahmasb’ın ölümüyle, İran’da şahlık mücadelesi başladı ve sonuçta II. Şah İsmail iktidarı ele geçirdi (1576). Şah İsmail babasının Osmanlılarla olan barış siyasetini bozdu. Ancak 1578’de ölümüyle Hudabende, ondan sonra da Hamza Mirza idareyi ele aldı. Hudabende sırasında Osmanlılar İran içlerine doğru ilerlemeye başladılar. 1584’de Tebriz’i zapteden Özdemiroğlu Osman Paşa Türkmenlerin yardımıyla Hudabende’nin diğer oğlu Tahmasb’ı şah ilan etti. Çıldır Savaşı’ndan sonra Gürcistan fethedildi. Serdar Lala Mustafa Paşa’nın geri dönmesiyle eski Şirvan Hanı Orus Han kumandasındaki otuz bin kişilik ordu 9 Kasım 1578’de Şemahı’da bulunan Özdemiroğlu Osman Paşa’nm üzerine geldiler. Üç gün üç gece şiddetli çarpışmalar oldu. Bu sırada Kırım kuvvetlerinin yardıma gelmesiyle Orus Han yenildi ve katledildi.

Rumeli’den yollanan kuvvetlerin takviyesi ile Özdemiroğlu Osman Paşa İran serdarı İmam Kulu Han’la meşhur savaşını yaptı. 1583’de İmam Kulu Han elli bin kadar kuvvetiyle Osman Paşa’nın üzerine geldi. Osman Paşa, Beştepe mevkiinde İran ordusuyla karşılaştı. Meşaleler yakılarak gece dahi devam eden savaşa Meşaleler Savaşı adı verilmiştir. Bu savaşta İmam Kulu yedi bin kayıp verdi ve dağılan ordusuyla beraber kaçtı. Düşman Ehl-i İslam olduğu için takip edilmemiştir. Bu zaferle Şirvan geri alınmış, Dağıstan ve Gürcistan Safevi tehdidinden kurtulmuş, Kür’ün fethedilmesi kolaylaşmış ve bu memleketlerdeki birçok asi Osmanlı Devleti’ne itaat etmiştir.