DİVAN-I HÜMAYUN TERCÜMANI

Divan-ı Hümayun’da toplantı esnasında veya herhangi bir müracaat sahibinin dileğini anlatmak üzere veya yabancı devlet elçileri ile olan görüşmelerde görevli bulunan tercümandır.

İlk zamanlarda elçiler kendi tercümanlarını kullanırlardı. Sonra bu yol mahzurlu görülerek devletçe, resmi tercüman tayin edildi. Bunlar genellikle, Fenerli eski Rum ailelere mensuptular. Dereceleri, Reisülküttaptan sonra gelirdi. Babıali Tercümanı da denirdi. Terfi ederlerse Eflak veya Boğdan voyvodası olurlardı. Divan-ı Hümayun’da her dili rahatça konuşan ve yazan tercümanlar vardı. Fransızca, İngilizce, Yunanca, Sırpça, Hırvatça, İtalyanca yazılan yazılar ve fermanlar bunlar tarafından hazırlanır ve üzerine sultanın tuğrası çekilirdi.

Osmanlı Divan-ı Hümayunu’ndan çıkmış, muhtelif yabancı dillerde yazılı ferman ve beratlar bugün yabancı arşivlerde sıkça rastlanmaktadır.

Müslümanların ve Türklerin yabancı dil öğrenme gayreti daha çok XIX. yüzyılda ve Rum isyanından sonra olmuştur. Bu bakımdan Arapça ve Farsça dışındaki diller için çoğunlukla gayr-i müslim tebaa kullanılmıştır.