KOYUN GEÇİDİ ZAFERİ (9 EYLÜL 1578)

III. Murad zamanında Osmanlılar ile İranlılar arasında, Şirvan bölgesinin Kür Neh yakınındaki "Koyun geçidi" mevkiinde meydana gelen savaş.

Bu devirde bozulan Osmanlı İran ilişkileri, Lala Mustafa Paşa’nın buraya sefer düzenlemesiyle iyice kızıştı. Lala Mustafa Paşa, iyi kumandanlarından Özdemiroğlu Osman Paşa’yı İran’da savaşmakta olan Derviş Paşa’ya yardıma gönderdi. 9 Ağustos günü Tokman Han idaresindeki İran ordusuyla Çıldır Ovası’nda yapılan savaş, Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı. Bu zafer, Gürcistan kapılarını Osmanlılara açtı.

Bu sırada Çıldır zaferinde dağılan İranlıların Tokmak Han idaresindeki ordusunun intikamını almak ve bir taraftan da Osmanlı ordusuna Şirvan yolunu kapatmak isteyen İranlılar, Tebriz, Nahcivan, Gence ve Mogan valilerinin kuvvetlerinden meydana gelen 20.000 kişilik bir orduyla Osmanlıların üzerine gelmeye devam ettiler. Karabağ üzerinden gelen bu İran ordusu, Kür Nehri’nin "Koyun geçidi" denilen noktasından geçerek Osmanlı ordusunun bulunduğu bölgeye girmiş ve hayvanlarını yağmalamaya başlamışlardı. Özdemiroğlu Osman Paşa komutasında Halep Beylerbeyi Mehmed Paşa, Maraş beylerbeyi Mustafa Paşa, Diyarbakır Beylerbeyi Derviş Paşa ve Erzurum Beylerbeyi Behram paşalarla ordudan önemli bir kuvvet gönderilmiş ve bundan evvelki Çıldır zaferi gibi bu savaş da başarıyla kazanılmıştır. Böylelikle bu zafer Osmanlılara Şirvan yolunu açmıştır.

Bu zafer üzerine savaştan kaçabilen İranlılar, Şirvan Valisi Oros Han’ın kuvvetlerine katıldılar. 12.000 kişilik bir orduyla Kanak Nehri üzerindeki köprüden geçerek Osmanlılara ikinci bir saldın teşebbüsünde bulundular. Bu arada Şii idaresinden bunalmış olan Şirvan Sünnileri silahlanıp öbür yakada bulunan Osmanlı ordusuna yardım ettiler. İki ateş arasında kalan İran ordusunun bulunduğu Kanak köprüsü çökünce, birçok İran askeri boğularak ölmüşlerdi. Böylece bu saldırı da Osmanlıların zaferiyle sonuçlanmış oldu.