ÇİNİLİ KÖŞK

Fatih Sultan Mehmed tarafından İstanbul’da Topkapı Sarayı yakınında yaptırılan köşklerden biri.

İstanbul’daki sivil mimari eserlerinin en eskilerinden biri olması ve sahip bulunduğu değerli çinilerle Türk süsleme sanatının en güzel örneklerini taşıması bakımından ayrı bir önemi vardır. 1472’de bitirilen yapı, dış ve içini kaplayan firuze renkli çiniler ve mozaiklerden ötürü "Sırça Saray" ya da "Sırça Köşk" adları ile de tanınmaktadır. Mimarı bilinmemektedir. Çinilerinin Timur devri eserlerine benzemesi dolayısıyla İranlı ve Horasanlı sanatçılara mal edilmek istenmişse de, son araştırmalar, kullanılan çinilerin Anadolu Selçuklu sanatının devamını gösteren İstanbul’daki pek az örneklerden biri olduğunu meydana çıkarmıştır. Çinili Köşk haç biçiminde tonozlarla çevrili bir orta kubbe ve köşelerde yer alan diğer kubbeli kısımlardan ibarettir. Geniş ekseni üzerinde beş köşeli oda dışarı doğru çıkıntı yapar. Köşkün ön cephesinde on dört direkli bir galeri yer alır.

Yapıyı içten ve dıştan kaplayan çiniler zamanla bozulmuştur. Yeni Saray’ın bir parçası olan Çinili Köşk, kuzeyindeki bugün ortada olmayan III. Mehmed Köşkü ve çevresindeki Şehremini ve Hassa mimarları daireleri ile geniş bir meydana bakmakta idi. Abdüllatif Suphi Paşa ve Münif Paşa’nın gayretleri

ile 1875’te Osmanlı İmparatorluğu’nda toplanan eski eserlerin gösterildiği bir müze haline getirilmiş, 1924’te Yeni Saray’ın Topkapı Sarayı Müzesi adıyla açılması üzerine önemini kaybetmişti.

1939’dan sonra köşkün onarımını ele alan Millî Eğitim Bakanlığı burasını Fatih’le ilgili her çeşit değerli hatıraların sergilendiği bir müze haline getirmekle yapıya gerçek değerini kazandırmıştır.