II. SELİM (1524 – 1574)

Osmanlı hanedanından on birinci Osmanlı padişahıdır.

Babası Sultan Kanuni Süleyman, annesi Hürrem Sultan’dır. Ağabeyi Şehzade Mustafa’nın ölümü ile veliahd oldu.

Sultan Kanuni Süleyman’ın ölümünden sonra, II. Selim tahta oturdu. 3 Ekim 1566’da Belgrad’a gitmek üzere İstanbul’dan ayrıldı. Bu sırada Zigetvar Kalesi’nde bulunan Sadrazam Sokullu Mehmed Paşa II. Selim’in Belgrad’a geldiği haberini alınca, 21 Ekim’de, orduya hareket emrini verdi. 26 Ekim’de de Belgrad’a varıp II. Selim’e biat etti.

5 Aralık 1566 günü ordu İstanbul’a döndü.

Sultan II. Selim’in yaptığı ilk işlerden biri, damadı Piyale Paşa’yı kapdan-ı deryalıktan vezirliğe yükseltmek oldu. Müezzinzade Ali Paşa da kapdan-ı derya oldu.

II. Selim, 22 Haziran 1567’de Edirne’ye gitmek üzere İstanbul’dan ayrıldı. 1567-1588 kışını Edirne’de geçirdi. Buradayken Avusturya ile Edirne Antlaşması imzalandı (17 Şubat 1568).

II. Selim padişah olduktan sonra Yemen iki eyalete bölündü: "Tihame" denen Kızıldeniz sahilleri, merkezi Zebid olmak üzere Yemen Beylerbeyliği’ni, "Cebel" denen iç dağlık bölge de Sana Beylerbeyliği’ni teşkil edecekti. Birincisine Hasan Paşa, ikincisine de Murad Paşa tayin olundu. Bu arada Zeydiler, Sana’yı Osmanlılardan aldılar (1567). Ayaklanma hareketini genişleten, İmam Mutahhar 7 Ekim’de Taazz’ı alarak daha da güneye indi. Babulmendeb Boğazı’nın kuzeyindeki Moha limanını da alarak, Aden’e dayandı. Divan 16 Aralık 1567’de Özdemiroğlu Osman Paşa’yı, Hasan Paşa’nın yerine Sana beylerbeyliğine tayin etti. Lala Mustafa Paşa’yı da serdar yaparak Yemen’e gönderdi. Sinan ve Mustafa paşaların aralarındaki anlaşmazlık yüzünden Lala Paşa’nın Yemen’e hareketi imkansız hale geldi.

Divan-ı Hümayun, 28 Nisan 1568’de Yemen’deki her iki eyaleti tekrar birleştirdi. Özdemiroğlu Osman Paşa, her ikisinin de başına getirildi. Lala Paşa, serdarlıktan alınarak yerine Sinan Paşa, vezir payesiyle Yemen üzerine gönderildi. Sinan Paşa, serdar sıfatıyla 5 Ocak 1569’da Kahire’den harekete geçti. Hicaz, Asir ve Yemen’i kuzeyden güneye baştan başa geçerek Güney Yemen’de Taazz’a geldi. Oradan, Yemen’in Kahire kalesine hareket etti. İmam Mutahhar’ı kaçırarak 3 Mayıs 1569’da Kahire kalesini teslim aldı.

15 Mayıs 1569’da Osmanlılar, Yemen’i kuzeyden güneye yeniden fethedip Umman Denizi’ne dayandılar ve Zeydi hakimiyetine son verdiler.

Bu arada Astırhan seferine memur edilen donanma, 4 Ağustos 1569’da İstanbul’dan hareket ederek, Azak Denizi’nin kuzeydoğu ucundaki Azak limanına gelmişti. 12 Eylül 1569’da Osmanlı-Kırım kuvvetlerinden oluşan bir ordu da Astırhan’a gelerek şehri kuşattı. Fakat kış mevsiminin yaklaşması sebebiyle kuşatma kaldırıldı. Ve ordu İstanbul’a döndü.

Sultan II. Selim’in ısrarıyla Kıbrıs seferi düzenlendi. Donanma-yı Hümayun, 15 Mayıs 157O’te İstanbul’dan ayrıldı. Donanmaya Kapdan-ı Derya Müezzinzade Ali Paşa, orduya Serdar 6. Vezir Lala Mustafa Paşa kumanda ediyordu. 1 Temmuz 1570 günü Donanma Kıbrıs’a vardı. Limasol civarındaki Leftari kalesi savaşsız teslim oldu. İki gün sonra, bir kısım Osmanlı askeri de Limasol’un Larnaka limanına çıkarıldı. 9 Temmuzda Kyrinia limanını ele geçiren Osmanlı kuvvetleri 22 Temmuzda Lefkoşe Kalesi’ni kuşattı. Lefkoşe kuşatması 49 gün sürdü. Şehir 9 Eylülde alınabildi. Lefkoşe düşünce, Baf, Limasol, Larnaka kaleleri de feth olundu.

25 Mayıs 1571’de Papa, İspanya Kralı ve Venedik Doçu Osmanlılara karşı bir anlaşma imzaladılar. Maksat, Kıbrıs’ı Türklere kaptırmamaktı. 22 Temmuzda muahede resmen ilan edildi. Donjuan kumandasında hazırlanan haçlı donanması, İnebahtı’da demirlenmiş bulunan Osmanlı donanmasını bozguna uğrattı (7 Ekim 1571).

Bu arada Boğdan voyvodası İoan cel Cumplit, Divan-ı Hümayun’un yıllık Boğdan vergisini 80.000 altından 120.000 altına çıkarması üzerine, isyan etti. Üzerine gönderilen ve küçük Osmanlı birlikleriyle desteklenmiş Eflak kuvvetini yendi. Bunun üzerine İstanbul’dan 3. Vezir Ahmed Paşa, Kırım’dan Adil Giray Han, asi voyvodanın üzerine yürüdü. Tuna’nın güneyinde geçen ve üç gün süren muharebe sonunda, asi kuvvetler 9 Haziran 1574’te yok edildi. Cumplit yerine Petru Şiopul, voyvoda tayin edildi. Bu sırada şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin ölümü üzerine (23 Ağustos 1574) meşihat makamına Rumeli kazaskeri Konyalı Hamid Efendi getirildi.

Osmanlı Devleti’yle Avusturya arasında Zigetvar seferinden sonra 17 Şubat 1568’de 8 yıl için akt edilen muahede, 4 Aralık 1574’de 8 yıl daha uzatıldı.

Kanuni’nin Fransa’yı destekleyen siyaseti II. Selim devrinde de devam etti. 18 Ekim 1569’da bu devlete yeniden bir takım ticari imtiyazlar verildi. Üstelik bu imtiyazların II. Selim’in hayatı ile kayıt olmayacağı da belirtiliyordu.

Donanma-yı Hümayun, 15 Mayıs 1575’te, Tunus şehrini İspanyollardan almak üzere, İstanbul’dan ayrıldı. Kılıç Ali Paşa, Mora güneyinde Navarin’e, oradan Messina’ya geldi. Sicilya kıyılarını bombardıman ettikten sonra 22 Temmuzda Tunus’a vardı. 6 günlük bir kuşatmadan sonra 13 Eylül 1574’de Tunus şehri fethedildi.

Bu zaferden sonra Sultan II. Selim, 15 Aralık 1574 tarihinde öldü. Sultan II. Selim Divan sahibi değerli bir şairdir. "Selim" ve "Selimi" mahlaslariyle şiirler yazmıştır.