HAÇLI SEFERLERİ (1096- 1272)

Hıristiyanların, Hıristiyan inançlarına göre kutsal olan yerleri ele geçirerek Müslümanlardan kurtarmak amacıyla yaptıkları sözde dini seferlere verilen addır.

Haçlı seferleri başlangıçta dini amaçlar taşıyordu. Bu amaçlar, Kudüs başta olmak üzere Müslümanların elinde bulunan tüm bölgeleri fethetmeye yönelikti. Ayrıca İslam dininin son 4-5 yüzyıl içinde büyük bir gelişme göstermesi Hıristiyanları korkutmuş ve Haçlı seferleri, Müslümanlığın ilerleyişini de durdurmak amacını gütmüştür.

Seferin amacı sadece dini değildi: XI. yüzyılda Avrupa’daki ekonomik sıkıntı, birçok kişiyi dini kisve altında Doğu’nun zenginliklerini yağmalamaya yöneltmişti. Bütan bu seferlerin hazırlanmasında, Bizans’ın Anadolu’da gelişen Türklere karşı Avrupalıları kışkırtması da etkili olmuştur.

I.Haçlı seferi (1096- 1099) Anadolu Selçukluları üzerine yapıldı. Haçlılar, Anadolu’yu talan ederek Kudüs’e kadar ilerlediler ve Kudüs’te bir Latin krallığı kurdular.

II.Haçlı seferi (1147-1149) yine Anadolu üzerine yapıldı. Ancak Haçlılar bu defa büyük kayıplarla geri döndüler.

III.Haçlı seferi (1189-1192) 1187’de Kudüs’ün Haçlılardan geri alınması üzerine düzenlendi. Haçlılar bu defa da umduklarını bulamadılar ve ağır kayıplarla geri döndüler.

IV.Haçlı seferi (1204) Bizans İmparatorluğu için büyük bir yıkım oldu. Haçlılar İstanbul’u yağmaladılar ve İstanbul’da 1261 yılına kadar devam eden bir Latin İmparatorluğu kurdular. Bu olay Bizans İmparatorluğu’nun dağılmasına ve Anadolu’da ancak bazı küçük bölgelerde tutunmalarına yol açtı.

V.Haçlı seferi (1217- 1221) de büyük bir bozgunla sonuçlandı.

VI.Haçlı seferi (1228-1229) sonunda Kudüs kısa bir süre için Haçlıların eline geçti. Ancak seferin sonunda Eyyubiler Kudüs’ü tekrar fethettiler.

VII.Haçlı seferi (1249- 1250)nde Haçlılar isteklerini elde edemediler.

VIII. Haçlı seferi (1268- 1272) Tunus üzerine yapıldı. Ancak bu sefer

sırasında salgın çıktı ve Haçlı ordusu geri dönmek zorunda kaldı.

Haçlı seferlerine Avrupa’nın birçok ülkesinde maceraperestler katılmışlardır. Bu sebeple Haçlı seferleri başarıya ulaşamamış ve İslam kültürünün ve uygarlığı ile Anadolu’nun yağmalanması ile neticelenmiştir. Bu sebeple Haçlı seferleri Avrupalılar için düşünce, askerlik ve iktisadi bakımlardan çok yararlı olmuştur. Bu seferler sırasında Avrupalılar kendilerinden kültür ve medeniyet yönünden çok üstün olan Doğu’dan sanat ve teknik alanlarındaki birçok gelişmeleri memleketlerine götürmüşlerdir.

Haçlı seferleri Osmanlı döneminde birçok defalar tekrarlandı. Adı bazen resmen Haçlı ordusu değildi ama, Hıristiyanların toplu olarak Müslümanlara saldırması, onları Balkanlar’dan atmak isteği gibi bir sonuca ulaşmayı planlıyordu.

1344’te İzmir’in zabtı, Sırpsındığı Savaşı (1364), Birinci Kosova (1389), Niğbolu (1396), Varna Savaşı (1444), İkinci Kosova Savaşı (1448), Haçlı ordusunun Avrupa’da ilerleyen Osmanlıları Avrupa’dan atmak için düzenlenmiştir. Son dönemlerde en önemli Haçlı seferi Çanakkale Savaşı’nda gerçekleştirilmiştir. Ancak Haçlılar her zamanki gibi bu seferde de geri püskürtülmüşlerdir.