ERBİL ATABEYLİKLERİ: BEĞ-TEGİNLİLER (1146-1232)

Musul Atabeyi Zengi’nin Musul valilerinden olan Zeynüddin Ali Küçük, Zengi’nin ölüm tarihinde (1146), Erbil merkez olmak üzere, Şehr-i Zor, Hakkari, Sincar ve Harran’a sahip bulunurken, ömrünün sonuna doğru, adil olması sebebiyle ülkesini Musul atabeyi Mevdud’a bırakarak, Erbil’e çekilmişti (1167).

Oğlu Atabey Muzafferüddin Kök-böri, önce Musul atabeyi II.Seyfüddin Gazi’nin hizmetine girdi, sonra Salahüddin Eyyubi ile işbirliği yaparak, yardımına karşılık Urfa’yı aldı (1183) ve onun kız kardeşi ile evlendi (1185).

Salahüddin’in ölümü (1193) üzerine tamamen müstakil olarak, komşuları ile ve Eyyubilerle dostça geçinmek, birkaç Moğol akınını püskürtmek suretiyle ülkesini korudu. Kök-böri 44 sene süren atabeyliği zamanında memleketini imar etti. Bir ara Anadolu Selçukluları’na tabi olan Kök-böri’nin ölümünden (1232) sonra, kendisinin varisi olmadığı için, Erbil atabeyliği toprakları, vasiyeti gereğince, Abbasi halifeliğine intikal etti.