YEMEN AYAKLANMASI

 Yemen Yavuz’un Mısır’ı almasıyla (1517) Osmanlılara geçmişti. O zaman Memlukler adına Yemen’de hüküm Süren Baybars Yavuz adına hutbe okutmuştu. Böylece Osmanlı hakimiyetine geçen Yemen I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar Osmanlılarda kaldı (1918). Çıkan bazı ayaklanmalar neticeyi değiştirmemişse de 1870’de Asir’de ortaya çıkan Mehmed b. Ayz adlı emirin ayaklanması, Yemen’in Osmanlılardan ayrılmasına kadar sürmüştür. Bu olay ile Yemen’in elden çıkacağını anlayan İstanbul hükumeti, buraya Redif Ahmed Paşa kumandasında asker yolladı. Daha sonra kumandayı eline alan Gazi Ahmed Muhtar Paşa ayaklanmayı bastırıp, Sana’ya girdiyse de, bilhassa İngilizlerin yardımı ile güçlenen Zeydiler burada kurulan 7. Orduyu yenerek Sana’yı geri aldılar (1905).

Zeydilerin başında İmam Yahya vardı, İstanbul hükumeti durumu düzeltmek için önce Ali Rıza Paşa’yı sonra da müşir Fevzi Paşa’yı Yemen’e göndermiş ve Sana’yı da almış olduğu halde İmam Yahya’yı ortadan kaldırmamıştı. 1908’de İttihat ve Terakki hükumeti Yemen’e güçlü bir ordu göndererek İmam Yahya ile anlaştı. Buna göre İmam Yahya da belirli bir bölgede hakim olacaktı. Osmanlı Devleti’nin yıkılışı ile neticelenen I. Dünya Savaşı, tabiatıyla Yemen’in de elden çıkmasını beraberinde getirdi.