ŞİRKET-İ HAYRİYE

Üsküdar ve Boğaziçi halkını İstanbul’a taşıyan eski vapur işletmeciliğine verilen ad.

Bu işletmecilik sayesinde Boğaziçi yalıları arasında dostluklar kurulmuş, birbirinden uzak semtler arasında bağlantı sağlanmıştır.

1850 yılında resmen kurulan Şirket-i Hayriye’nin sermayesi, her biri üçer bin kuruş olan 2000 hisseye bölünmüştü. 100 hisse alan Sultan Abdülmecid’in emriyle bütün devlet ileri gelenleri, zamanın zenginleri, şirketten hisse senedi aldılar. Mustafa Reşid Paşa şirketin bir halk şirketi olmasını istediğinden, idaresi altı yıl süreyle Antuvan Kalcıyan ve Agop Bilezikciyan adında iki tüccara ihale olundu.

Kuruluşundan bir süre sonra çalışma alanını genişleten bu şirket, İzmit’e bile vapur işletmeye başladı. Buna bir de Tekirdağ hattı eklenince, Şirket-i Hayriye mahalli bir işletme olmaktan çıkarılarak imparatorluğun her yerinde çalışan büyük bir kuruluş haline geldi. Zamanla şirketin zararı arttı ve hissedarlar 19 Haziran 1944’de toplanarak şirketi Ulaştırma Bakanlığı’na devrettiler.