MOHAÇ MEYDAN SAVAŞI (1526)
Osmanlı Devleti ile Macaristan arasında yapılan savaş.
Sultan Kanuni Süleyman, Macaristan’ın İran ile ittifak müzakeresinde bulunması, Eflak ve Boğdan, Romen prensliklerini, Osmanlılara karşı kışkırtması üzerine savaş ilan etti. İstanbul’dan hareket eden ordu, 9 Temmuzda Belgrad’a vardı. Ertesi gün Tuna İnce Donanması da nehir üzerinden Belgrad’a geldi. Bu donanma, 800 küçük gemi ve kayıktan müteşekkildi. Gemilerin çoğunda top ve deniz piyadesi vardı. 14 Temmuz 1526’da Petervaradin kuşatması başladı; sonuçta, Petervaradin şehri teslim oldu. Fakat kale, savunmasını sürdürdü. Nihayet 13 günlük bir dayanmadan sonra İbrahim Paşa, 26 Temmuzda kaleyi düşürdü. 8 Ağustosta İlok veya Uylok (İllok-Ujlak) Kalesi fethedildi. Essek veya Osivek (Eszek/Osijek) şehri aynı gün kendiliğinden teslim oldu. Bu suretle Esklavonya’mn güneyde Sava, kuzeydoğuda Tuna, kuzey-batıda Drava ile çevrilen ülkenin tamamı Osmanlı hakimiyetine geçti.
29 Ağustosta Osmanlı ordusu Mohaç Ovası’na girdi. Osmanlı ordusunda merkezde Sultan Kanuni Süleyman bulunuyor; sol kanattaki Rumeli sipahilerine Damad İbrahim Paşa, sağ cenahtaki Anadolu sipahilerine de Anadolu Beylerbeyi Behram Paşa kumanda ediyordu, öncüleri, akıncı askerleri ile Gazi Damad Yahya Paşazade, Gazi Sultanzade, Bali Bey, aracı kuvvetleri de gene akıncı askeri ile Gazi Damad Ferhad Beyzade, Gazi Sultanzade Hüsrev Beş teşkil ediyordu.
İkindi vakti Osmanlıların yerlerinden kımıldamadığını gören Macarlar, saldırıya geçtiler. Kanuni’nin emriyle Rumeli tümenleri hafif bir mukavemetten sonra ikiye ayrılıp düşmanın araya girmesine müsaade etti. Bu sıralarda 35 (veya 32) Macar şövalyesi Kanuni’ye sokulmaya çalışıyorlardı. Bu asilzadeler Osmanlı padişahını öldürmeye yemin etmişlerdi. Yeniçerilerin şiddetle vuruştuğu bir anda padişahın etrafında küçük bir maiyet kuvveti kalmıştı. Öyle ki şövalyelerden Marczali ile 2 arkadaşı Kanuni ile bizzat karşı karşıya gelebildiler. Diğer arkadaşları padişaha sokuluncaya kadar imha edilmişlerdi. Kanune, tek başına 3 şövalye ile döğüştü. Birçok ok yediyse de oklar zırhtan vücuduna nüfuz etmedi. Sonunda Kanuni 3 şövalyeyi de öldürdü.
Macarlar zaferden emin bir suretle Osmanlı tümenlerinin arasına girdikten az sonra topçu ateşiyle karşılaştılar. 300 topun bir anda ateşlenmesi Macar zırhlı süvari tümenlerini perişan etti. Osmanlı sipahi tümenleri orta kanatta Yeniçerilerin zorlu mukavemeti ile oyalanan, Macar ordusunu sardılar.
Osmanlı sipahi ve akıncıları, Macarlara yalnız Karasu bataklığı tarafını açık bırakmışlardı. Diğer taraflardan çıkıp fırlamak isteyen Macarlar muvaffak olamadılar ve kalabalık sürüler halinde Karasu’ya doğru çekildiler. 2 saat içinde Macar ordusu bataklığa sürüldü.
Böylece 637 yıllık büyük Macar Krallığı tarihten silindi.