MAZHAR MÜFİT KANSU (1873-1948)

Siyaset adamı ve idareci. 1873’de Denizli’de doğdu. Edirne’de gördüğü ilk ve orta öğreniminden sonra Gelibolu’da (1891) ve Edirne İdadisi’nde tarih ve matematik öğretmenliği yaptı. 1897’den sonra idareci olarak görev alan Kansu, Havza, Çorlu, Çisriergene ve İskeçe kaymakamlığında, 1908’den sonra da Gümülcine, Lazistan, Mersin, İzmit ve Balıkesir mutasarrıflıklarında bulundu. İdareciliğinin yanı sıra siyasetle de ilgilenerek İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyeleri arasında yer aldı. 1918’de Rus istilasından yeni kurtulan Bitlis’e vali atandı. Heyet-i Temsiliye üyeliğine seçildi. Heyet, Ankara’ya geldiği sırada İstanbul’da son Meclis-i Mebusan toplanıyordu. Kansu, Mustafa Kemal’in de isteğiyle İstanbul’a gitti. Felah-ı Vatan Grubu’nun çalışmalarına katıldı ve Meclise Hakkari Milletvekili olarak girdi. Heyet adına Vahdeddin ile görüşerek ona Anadolu’ya geçmesini teklif etti. İstanbul işgal edilip Meclis-i Mebusan feshedilince, Kansu gemiyle Beyrut’a geçti. Oradan Silifke yoluyla Ankara’ya geldiği zaman TBMM açılmıştı. Hakkari Milletvekili olarak görev aldı. Milletvekilliği dışında Elazığ valiliğine atandı. 1923, 1939 dönemlerinde Denizli Milletvekilliği ve 1925’te Doğu İstiklal Mahkemesi’nde başkanlık yaptı. 1939-1946’da Çoruh milletvekili olarak siyasi hayatını sürdürdü. Mustafa Kemal’in Milli Mücadele döneminde ve Cumhuriyet yıllarından olan Kansu’nun "Erzurum’dan ölümüne kadar Atatürk’le beraber" adıyla 4 Mart 1948’den Son Telgraf gazetesinde yayımladığı anıları, 1966’da Türk Tarih Kurumu tarafından iki cilt olarak basıldı. 1948 yılında İstanbul’da öldü.

Kaynak: www.ataturk.net