EFENDİ

Osmanlı döneminde ağa, bey, paşa gibi devlet memurlarına verilen unvandır. Bu unvan, Bizanslılardan Selçuklu Türkleri’ne geçerek yerleşmiştir.

Günümüzde de yeterli eğitim görmemiş, orta sınıf halkı için kullanılır. Bundan başka terbiyeli, saygılı anlamına da gelmektedir.

XVIII. yüzyıldan sonra şehzadeler, Çelebi Sultan yerine Efendi olarak anılmıştır. Bu dönemde emirlere ve diğer yüksek rütbeli kişilere Efendi sıfatı ile hitap etmek adet olmuştur.

Osmanlıların kuruluş döneminde padişahlara da Efendi deniliyordu. Bu deyim imparatorluğun yıkılışına kadar devam etmiştir. XVI. yüzyıldan sonra efendi kelimesi genellikle tahsilli kimselere bir tür rütbe anlamında kullanıldı.

İstanbul kadısına İstanbul Efendisi, Yeniçeri katibine Yeniçeri Efendisi, Reisülküttaba Reis Efendi, padişahların ilk eşlerine Kadın Efendi, Şeyhülislama yalnızca Efendi denilmesi XVIII. yüzyılda adet olmuştur. Tanzimat’tan sonra, askerler arasında binbaşı rütbesine, siviller arasında en yüksek rütbe de olanlara Efendi unvanı uygun görülmüştür.

Hz. Peygamber’den sonra din büyüklerine de bu deyim ile hitap etmek adet olmuş; Peygamber Efendimiz, Resulullah Efendimiz, Efendi Hazretleri gibi.

26 Kasım 1934’te çıkan bir kanunla Efendi, Bey, Paşa gibi unvanlar kaldırılmıştır.