ÇİFT BOZAN KANUNU

Osmanlı İmparatorluğu’nun değişik dönemlerinde büyük şehirlere göçü yasaklayan kanun.

Tarımla uğraşan köylü ve kasabalı, bol ürün alınan yıllarda bolluğu, kurak yıllarda kıtlığı gerekçe göstererek büyük şehirlere göçerlerdi. Kaynaklarda "Ev Göçü" olarak adlandırılan bu duruma, zaman zaman kanunlarla engel olunmak istenmiştir. "Ev Göçü" yapanlar, köydeki, çiftinden çubuğundan olurken, göçtüğü şehirlerde düzeni sıkıntıya sokarlardı. Boş gezenlerin çoğaldığı bu ortamda ev, taşıt, yiyecek, giyecek kıtlığı başlar ve genel bir sefalet ortaya çıkardı. Devlet bu durumun önünü almak için caydırıcı bir vergi koymak zorunda kalmıştır.

Çift Bozan Resmi adı verilen bu vergi caydırıcı olamadığı gibi, bir takım yeni düzensizlikleri de ortaya çıkarmıştır. Çift Bozan Resmi, çift bozanlardan yılda 300 akçe, yarım çift bozandan 75 akçe olarak alınırdı. Bu miktar çiftliğin yerine göre de değişirdi. Verimli yerlerden 70-80, orta verimlilerden 100, çorak yerlerden de 130 dönümlük yere bütün çiftlik "tam çiftlik denilirdi. Değişik dönemlerde çıkan kanunlara göre, ev göçü yapanlar yıllık bir ikametten sonra yerli halktan sayılabilirdi. İmparatorlukta köyden- şehre göçün tamamen yasaklandığı dönemler de olmuştur.