AHMED PAŞA (CEZZAR) (?-1804)

Vezir.

Bosna’da doğmuştur. Sadrazam Hekimoğlu Ali Paşa’nın yanında yetişmiştir. Paşa’nın ikinci Mısır valiliği sırasında yanında bulunmuştur. Ali Paşa’nın azledilerek geri dönmesinden sonra Mısır’da kalarak Abdullah Bey’e kapulanmıştır. Abdullah Bey’in Urban tarafından öldürülmesi üzerine Buhayre kaşifliğine atanan Ahmed, Abdullah Bey’in öcünü almak için birçok Arap öldürmüş bundan ötürü kasap anlamma gelen "cezzar" takma adını almıştır.

Fakat bir zaman sonra istanbul’a kaçmış sonra da Şam valisi Osman Paşa’nın hizmetine girmiştir. Tahir Ömer, Zeydan ve Sahab aileleriyle yapılan uğraşmalarda yararlılığı görülmüş ve 1775’te kendisine Beylerbeyi rütbesi verilmiş, bir zaman sonra da vezirlikle Sayda valiliğine atanmıştır (1776).

Suriye’de güvenliği sağlamış olan Cezzar Ahmed Paşa 1785’te Emir-i haclıkla Şam valiliğine getirilmiş, fakat kendini daha güvenlikte saydığı Akka’da oturmakta devam etmiştir. Ahmed Paşa birçok defalar Şam ve Sayda valiliklerini birlikte üstüne almış bu suretle kuvvetini arttırarak Babıali’yi dinlemez olmuştur. Bonapart 1798’de Mısır’ı işgali üzerine Sayda valiliğinde bulunan Cezzar Ahmed Paşa’ya Şam, Trablusşam ve Kudüs de verilerek Mısır seraskerliğine atanmıştır. Kendisiyle anlaşmak isteyen Bonapart’ın tekliflerini reddetmiş, Bonapart’ı, İstanbul’dan gönderilen 3000 kadar Nizam-ı Cedit askeri ve İngiliz donanmasının yardımıyle yenerek çekilmek zorunda bırakmıştır.

Mısır seferi seraskerliğine Sadrazam Yusuf Ziya Paşa’nın getirilmesi üzerine, gücenen Cezzar Ahmed Paşa, Suriye’de Serdar’a yardımda bulunmamış ve devlete daha başka güçlükler de çıkarmak istemiştir. Bu sıralarda "Vehhabi Meselesi" önem kazandığından kendisi, Şam valiliği ile beraber, Vehhabilere karşı Serdar olmuş fakat hastalığı yüzünden gidememiştir.

Cesur iradeli, kuvvetli, kavrayışlı, merhametsiz ve kuruntulu bir adam olan Cezzar kısa bir zaman sonra da ölmüştür.