ABDURRAHMAN ŞEREF BEY (1853-1925)
Maarif, Evkaf, Posta ve Telgraf Nazırı, Ayan üyesi, son vak’anüvis, tarihçi, yazar, milletvekili.
İstanbul’da doğdu. İlk öğrenimini Eyüp mahalle okulunda, orta öğrenimini Eyüp Rüştiyesi’nde ve Galatasaray Sultanisi’nde yaptı. 1873 yılında okuldan mezun olduktan sonra tarih ve coğrafya öğretmenliği ile göreve başladı. Mahreç-i Aklâm memur okuluna genel tarih, 1875 yılında Mekteb-i Sultani’ye (Galatasaray Lisesi) gramer ve imla öğretmenliğine, 1877 yılında Darülmuallimine genel tarih öğretmenliğine, 1878 yılında Mülkiye Okulu müdürlüğüne tayin edildi. 1882’de Galatasaray Lisesi’ne İslam ve Osmanlı Tarihleri öğretmeni, 1887 yılında Mülkiye Okulu Osmanlı Tarihi, umran-ı coğrafya, istatistik öğretmeni, 1894 yılında 16 yıllık Mülkiye Okulu müdürlüğünden sonra Mekteb-i Sultani’ye müdür oldu. 1894-1908 yıllan arasında 14 yıl süre ile müdürlüğü devam etmiştir. Ayrıca, Darülfünun’da Devletler Tarihi hocalığı yaptı.
II. Meşrutiyet (1908)’te Defter-i Hakani Nazırı, altı ay sonra da ayan üyesi 1909, 1911, 1912 ve 1920 yılları arasında Maarif Nazırı, 1909-1922 yılları arasında 13 yıl süre ile Osmanlı İmparatorluğu’nun son vak’anüvisi, I. Dünya Savaşı yıllarında Ayan Meclisi ikinci reisi, 1925 yılına kadar Tarih-i Osmani Encümeni Reisi oldu. Son Osmanlı kabinelerinden İzzet Paşa Kabinesi’nde Posta ve Telgraf Nazırlığı yaptı. 1923 yılında Cumhuriyet’in ilk Meclisi’nde İstanbul milletvekili seçildi. En yaşlı üye olarak bu ikinci seçim dönemi Meclis’te oturuma başkanlık etti. Ayrıca Kızılay başkanlığı da yaptı.
18 Şubat 1925 tarihinde 72 yaşında iken İstanbul’da öldü.
Eserleri:
"Tarih-i Devlet-i Osmaniye" (2 cild, 1893-1899); "Tarih Musahabeleri" (Makaleler, 1917, 1926, 1978); "Fezleke-i Tarih-i Düvel-i İslamiye" (1885-1893); "Fezleke-i Tarih-i Devlet-i Aliye-i Osmaniye" (Lise ders kitabı, 1884, 1899); "Tarih-i Asr-ı Hazır" (1897); "Zübdetü’l-Kısas" (Lise ders kitabı, 2 cild, 1899); "Harb-i Hazırın Menşe’i" (1918); "Lütfi Tarihi" (8. cilt yayını, 1911); "Sultan Abdülhamid-i Saniye Dair" (A. Refik Altınay ile 1918); "Topkapı Saray-ı Hümayunu", (Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası’nda tefrika); "Coğrafya-yı Umrani" (1894); "İlm-i Ahlak" (1889); "İstatistik" (1890).