TURGUT ÖZAL (1927 – 1993)

Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. Cumhurbaşkanı.

13 Ekim 1927 yılında Malatya‘da doğdu. Babası Mehmed Sıddık banka memurluğu yaparken, annesi Hafize Hanım ilkokul öğretmeniydi. 4 yaşındayken Bilecik‘in Söğüt ilçesine taşınan Özal, öğrenim hayatına burada başladı. Bir dönem sonra Silifke‘ye taşındıktan sonra, pilot olmayı isteyen Özal eşeğin üzerinden düşerek kolundan sakatlanınca bir kolu biraz daha kısa kalmış ve pilotluk hevesi de sona ermiştir.

Babasının görevi nedeniyle sık sık il değiştiren Özal, ortaokulu Mardin’de bitirir. Mardin‘de lise olmaması nedeniyle, Konya Lisesi‘nde eğitimine devam eden Turgut Özal bu dönem içerisinde kardeşi Korkut Özal da ona eşlik etmiştir. Son olarak Kayseri Lisesi‘nde lise eğitimini bitiren Özal, İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliğini burs alarak kazanır. 1950 yılında mezun olan Turgut Özal, 1952 yılına kadar kısa süreli bir evlilik yaşar. Bu evlilikten sonra çalıştığı kurum Elektrik İşletmesi Etüd İdaresi’nde daktilocu olarak görev yapan Semra Hanım ile evlenerek Ahmet, Zeynep ve Efe adlı üç çocuk sahibi olurlar.

Evlendikten sonra, Amerika’da ihtisas yapmaya giden Özal ekonomi branşında eğitim alır. Geri döndüğünde EİEİ Genel Müdür Yardımcısı (ya da Genel Direktör Teknik Müşaviri; kayıtlar arasında ikilem mevcut) olur ve Türkiye’de elektrifikasyon üzerine projelerde çalışır.

1958 yılında Planlama Komisyonu’nda sekreterya görevini yaptıktan sonra 1959 yılında Ankara Ordanat Okulu’nda yedek subay olur. Dönemin Devlet Su İşleri Genel Müdürü 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel de, bu dönem içerisinde yedek subay öğrencisi olarak aynı kurumda çalışır. ANAP kayıtlarına göz gezdirecek olursak, Özal’ın ona komutanlık ve öğretmenlik yaptığını görebiliriz. Askerliği sonrasında Devlet Planlama Teşkilatı‘nın kuruluşunda çalışan Özal, 1965 seçimlerinden sonra Süleyman Demirel’in danışmanı olarak görev yapar. 1967 yılında DPT Müsteşarı olan, 12 Mart 1971 darbesinden sonra 1973 yılına kadar Dünya Bankası Sanayi Dairesi’nde danışman olarak çalışan Özal yurda döndükten sonra başta Sabancı Holding olmak üzere birçok sektördeki, birçok şirket için yönetici olarak çalışır. (Sabancı Holing’deki görevinin Genel Koordinatörlük olduğu ileri sürülmektedir)

12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra Bülend Ulusu Hükümeti’nde ekonomiden sorumlu Başbakan yardımcılığı görevine geldikten 22 ay sonra, 14 Temmuz 1982 yılında istifa eder. 20 Mayıs 1983’de Anavatan Partisi’ni kuran Özal 6 Kasım 1983‘deki seçimlerde 400 kişiden oluşan parlamentoda 211 milletvekili çıkararak iktidar ve 45. Dönem Başbakanı olur. 1984 yerel seçimlerinde tekrar iktidar olan Özal, 13 Nisan 1985‘de yapılan ilk kongrede tekrar genel başkanlığa seçilir.

1987 yılında yapılan genel seçimlerde, 292 milletvekili çıkartarak tekrar çoğunluğu sağlar ve 46. Dönem Başbakanı olur.

18 Haziran 1988‘de Anavatan Partisi 2. Olağan Kongresi sırasında Kartal Demirağ tarafından suikast girişiminde bulunulan Özal, önce ölüm cezasına çarptırılan, ardından cezası 20 yıla indirilen Kartal Demirağ’ı cumhurbaşkanlığı döneminde affetti.

31 Ekim 1989‘da 8. Cumhurbaşkanımız olan Turgut Özal 9 Kasım 1989 tarihinde resmi olarak görevine başladı.

17 Nisan 1993 tarihinde koşu bandındayken kalp krizi geçirdiği öne sürülen Turgut Özal, otopsisi yapılmadan Adnan Menderes anıtının karşısında İstanbul’da özel bir anıtta toprağa verilmiştir.