Genelge ile Devrim Olmaz
1924 yılının ilkbaharındaydı. Erzurum ve Pasinler’de depremde birçok köylerin evleri yıkılmıştı. Zarar gören halkla görüşmek için Pasinler’e gelen Ata, halkın içinden ihtiyar bir köylüyü çağırdı:
-Depremden çok zarar gördün mü, baba? diye sordu. Ata, ihtiyarın şüphesini görünce, tekrar sordu:
-Hükümet sana kaç lira verse, zararını karşılayabilirsin?
İhtiyar, yöre ağzıyla:
-Valle Padişeh bilir, dedi.
Atatürk gülümsedi. Yumuşak bir sesle:
-Baba, padişah yok; onları siz kaldırmadınız mı? Söyle bakalım, zararın ne?
İhtiyar tekrar etti:
-Padişeh bilir!..
Bu cevap karşısında kaşları çatılan Ata, Kaymakama döndü:
-Siz daha devrimi yaymamışsınız! dedi.
Bu sırada görevini başarmış insanlara özgü bir ağırbaşlılıkla ortaya atılan yazı işleri müdürü:
-Köylere genelge yolladık Paşam, dedi.
Atatürk’ün fırtınalı yüzü, daha çok karıştı:
-Oğlum, dedi, genelgeyle devrim olamaz…
Niyazi Ahmet BANOĞLU, Nükte ve Fıkralarla Atatürk, s.460-461